Annechien ten Have-Mellema en het Hamletz-concept
Zowel bij het grote publiek als in het beroepsmilieu profileert Annechien ten Have zich als vernieuwer op gebied van duurzaamheid en diervriendelijkheid. Via (social) media krijgen consumenten filmpjes te zien van moedervarkens in enorme bergen stro, biggen die knus in een “nanny” liggen, en vleesvarkens die snoepjes toegeworpen krijgen door Annechien’s kleinkinderen. Als raadslid van de Raad voor Dierenaangelegenheden heeft ten Have een vinger in de pap bij het landbouwbeleid van de overheid.
Annechien ten Have-Mellema
In het agrarische en politieke milieu is ten Have bekend als een voortrekker op gebied van dierenwelzijn in de veehouderij. In het verleden was ze bestuurslid bij LTO Nederland, een organisatie die opkomt voor de belangen van de landbouwsector. Sinds 2015 is ze lid van de Raad voor Dierenaangelegenheden (RDA), die de minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit adviseert over het beleid inzake dierenwelzijn. Dit kan bijvoorbeeld gaan over hoe de veehouderij “dierwaardiger” kan worden, over een “verantwoord euthanasiebeleid” voor zieke productiedieren, of over “de gevolgen voor het dierenwelzijn in een transitie naar kringlooplandbouw”.34
In 2019 werd ten Have benoemd tot Agrarisch ondernemer van het jaar, en in 2021 tot Officier in de Orde van Oranje-Nassau. Volgens het comité van aanbeveling verdiende ten Have deze koninklijke onderscheiding omwille van haar bijdrage aan “het professionaliseren van de sector en het verdedigen en positioneren van de varkenshouderij in Nederland”.35
Ook voor het grote publiek is Annechien geen onbekende. Mensen kennen haar als de boerin van de pakjes scharrelvlees bij Albert Heijn, en uit de Beter Leven promotiefilmpjes van de Dierenbescherming. Vorig jaar was ze te zien in de docuserie “De boerenrepubliek” (BNNVARA).36 In de TV-reclame van boerenbelangenorganisatie CARING FARMERS, trad ze op als één van de voortrekkers van kringlooplandbouw, waarbij dierenwelzijn een belangrijk thema is.37
Van Comfort Class naar Hamletz
Naar aanleiding van maatschappelijke kritiek op de gangbare varkenshouderij, begon Annechien ten Have 20 jaar geleden aan een zoektocht naar nieuwe verdienmodellen. Daarbij probeert ze de aandacht voor dierenwelzijn te gebruiken om winst te maken. In 2001 begon ze in samenwerking met de Dierenbescherming te experimenteren. Dit leidde in 2006 tot het marktconcept “Comfort Class” met 1 Beter Leven ster. In 2011 bracht Ongehoord beelden naar buiten van ten Have’s Comfort Class stal. De varkens hadden krassen en wonden, en vertoonden stereotiep en ander gestoord gedrag. Een biggetje was verlamd, en 2 dieren hadden uitstulpingen aan hun achterwerk. Bij de zeugen lagen veel dode biggen.38
In 2018 bouwde ten Have de Dartelstallen voor een nieuw marktconcept: Hamletz.39 De Dierenbescherming kende twee Beter leven sterren toe aan het concept, en vleesgigant Vion sloot zich aan als partner. Wekelijks levert ten Have 200 Hamletz-varkens af aan de slachterij van Vion in Groenlo, wat neerkomt op 10.400 dieren per jaar. Ten Have wil dit aantal uitbreiden naar 300 per week (15.600 per jaar).40 Het Hamletz-vlees wordt verkocht in heel Nederland via Albert Heijn en Dekamarkt.
Voor de ontwikkeling en productie van Hamletz-vlees kon ten Have rekenen op steun van diverse partijen:
Jaar | Geneurtenis |
---|---|
2012 | ten Have krijgt 45.000 euro van het ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie om een dartelstal te ontwikkelen.41 |
2017 | Rabobank financiert de bouw van 2 dartelstallen voor het Hamletz-concept en het ministerie van Landbouw staat borg voor 70 procent van de bedrijfsfinanciering. Dit komt uit de subsidiepot voor landbouwinnovaties, de zogeheten Borgstelling MKB-Landbouwkredieten.42 |
2018 | De Dierenbescherming promoot de verkoop van Hamletz-vlees in een landelijke campagne.43 |
2019 | Reed Business Information (een uitgever van agrarische vakbladen) roept ten Have uit tot “Agrarisch Ondernemer van het Jaar”, wat haar 12.500 euro oplevert.44 |
2020 | Het Barth-Misset Fonds schenkt ten Have 25.000 euro voor onderzoek naar het tijdelijk vastzetten van vrijloopkraamzeugen, en om nieuwe vloeruitvoeringen in vrijloopkraamhokken te testen.45 |
2020 | Jaarlijks doet ten Have beroep op subsidies van de Europese Commissie.46 |
De recentste bedragen zijn:
Year | Bedrag (€) |
---|---|
2018 | 96.687,67 |
2019 | 82.989,37 |
2020 | 180.207,56 |