1
Caring Farmers, ontstaan. https://caringfarmers.nl/over-ons/het-ontstaan/
Caring Farmers is een belangenorganisatie voor “natuurinclusieve kringloopboeren”. De organisatie is twee jaar geleden opgericht, toen minister Carola Schouten aangaf dat de toekomst van de Nederlandse boer ligt bij kringlooplandbouw. Volgens het recentste jaarverslag (2020) zijn 225 boeren aangesloten bij Caring Farmers, waaronder akkerbouwers, veehouders en gemengde bedrijven.123
Op haar website benoemt de organisatie als belangrijke thema’s: natuur, kringloop en dierenwelzijn. Er worden geen beginvoorwaarden opgelegd aan boeren die wensen aan te sluiten bij Caring Farmers. Er wordt slechts gevraagd om “elk jaar een stapje verder te zetten” (op de weg naar natuurinclusieve kringlooplandbouw). Jaarlijks dienen de leden hierover “verantwoording af te leggen aan andere Caring Farmers”. Maar concrete informatie over de stappen die de leden de voorbije jaren zouden hebben gerealiseerd, is nergens beschikbaar.
Dierenwelzijn verbeteren wordt voorgesteld als een belangrijke doelstelling voor de Caring Farmers. In hun code verklaren de Farmers “dieren te erkennen als levende intelligente wezens met emoties en gevoelens. Er wordt uitgegaan van de behoeften van dieren en daarnaar gehandeld.”45
De Caring Farmers zijn een partnerschap aangegaan met de Dierenbescherming om samen te werken aan het Deltaplan Veehouderij. Dit is een initiatief van de Dierenbescherming om de veehouderij "diergericht en duurzaam" te maken. De Caring Farmers en de Dierenbescherming willen samen projecten opzetten om het dierenwelzijn in de veehouderij “verder te verbeteren”.6
Caring Farmer Annechien ten Have, in wiens bedrijf Ongehoord zieke en gewonde varkens filmde, wordt door de Dierenbescherming naar voor geschoven als een koploper van het Deltaplan Veehouderij. Caring Farmer Jan Broenink, in wiens “wroetvarken-stal” eveneens ernstige welzijnsproblemen werden gefilmd, won in 2021 een “Deltaplan Veehouderij Award” en werd “een inspiratiebron voor veehouders” genoemd.7
Het Deltaplan Veehouderij is niet gericht op het beëindigen van de veehouderij, wat de belangrijkste en meest effectieve oplossing is om een einde te maken aan het dierenleed. In plaats daarvan wordt gewerkt aan toekomstperspectief voor veehouders via het bekende paadje van ‘welzijnsverbeteringen’. Op deze wijze worden vooral de belangen van veehouders behartigd, niet de belangen van de dieren.
De onderzoeken die Ongehoord het afgelopen decennium uitvoerde in de Nederlandse veehouderij, toonden aan dat dierenwelzijnsverbeteringen in de veehouderij niet leiden tot fundamentele oplossingen voor de dieren. De onderzoeksgroep brengt sinds 2011 beelden naar buiten van ernstig dierenleed, zowel in de gangbare veehouderij als in biologische stallen en Beter Leven bedrijven.
De bevindingen van Ongehoord worden gesteund door wetenschappelijk onderzoek. Dierenwelzijnsverbeteringen brengen vaak nieuwe problemen met zich mee. Het overschakelen van kooisystemen voor leghennen naar scharrelvolières resulteerde in meer botbreuken bij de dieren.8 Groepshuisvesting voor moedervarkens, sinds 2013 verplicht door Europese dierenwelzijnswetgeving, zorgde voor meer agressieproblemen en klauwaandoeningen.9 In vrijloopkraamhokken, het alternatief voor kraamkooien, worden aanzienlijk meer biggen dood geplet door hun moeders.10 De Europese Autoriteit voor Voedselveiligheid (EFSA) wijst op een aanzienlijk risico van varkenspest bij varkensbedrijven met buitenloop. Ook in het rapport “Dierenwelzijn in de Kringlooplandbouw” (Raad voor Dierenaangelegenheden, 2020) wordt gewezen op verhoogde ziekterisico's voor productiedieren die buiten lopen, zoals vogelgriep bij kippen, tetanus, ziekte van Weil en huidverbranding bij varkens en leverbot bij koeien.11
Uit het Ongehoord onderzoek in veebedrijven van Caring Farmers blijkt opnieuw dat dierenwelzijn in de veehouderij voornamelijk op papier bestaat. Op beelden van de bedrijven van Caring Farmers Annechien ten Have en Jan Broenink waren zieke, gestreste en gewonde varkens te zien. In een nieuwe publicatie toont Ongehoord nu kreupele en dode kippen in Caring Farmers’ pluimveebedrijven.
Volgens Caring Farmers moet “de veehouderij uitgaan van de behoeften van dieren. ” Dit is een contradictio in terminis: dieren hebben niet de minste behoefte om voedsel te produceren voor mensen en geslacht te worden. Het “erkennen van dieren als levende intelligente wezens met emoties en gevoelens” impliceert in de eerste plaats dat het fokken, exploiteren en doden van dieren niet langer te rechtvaardigen valt.
Ongehoord roept Caring Farmers op om te stoppen met elke vorm van dierlijke productie. In een duurzaam en diervriendelijk landbouwmodel is geen plaats meer voor veehouderij. Caring Farmer Joost van Strien bewijst in de praktijk dat kringlooplandbouw perfect mogelijk is zonder dieren en zonder dierlijke mest.1213
Caring Farmers, ontstaan. https://caringfarmers.nl/over-ons/het-ontstaan/
Deze boeren gaan gewoon vast aan de slag. Volkskrant, oktober 2021. https://www.trouw.nl/duurzaamheid-natuur/deze-boeren-gaan-gewoon-vast-aan-de-slag~bf0cd1f3/
Caring Farmers, jaarverslag 2020. https://caringfarmers.nl/wp-content/uploads/CF-jaarverslag-2020.pdf
Caring Farmers. https://caringfarmers.nl/over-ons/caring-farmers-code/
Caring Farmers, dierenwelzijn. https://caringfarmers.nl/themas/dierenwelzijn/
Deltaplan Veehouderij. https://www.deltaplanveehouderij.nl/
Bortsbeenafwijkingen bij leghennen voorkomen. Boerenbond, augustus 2014. https://edepot.wur.nl/312883
Opletten voor beengebreken en kreupelheid. Boerenbond, februari 2010. https://edepot.wur.nl/280387
25 procent biggensterfte bij vrijloopkraamhok zonder vastzetten zeugen. Pig Business, april 2019. https://www.pigbusiness.nl/artikel/193151-25-procent-biggensterfte-bij-vrijloopkraamhok-zonder-vastzetten-zeugen/
RDA zienswijze Dierenwelzijn in de kringlooplandbouw. Raad voor Dierenaangelegenheden, 2020. https://www.rda.nl/publicaties/publicaties/2020/05/06/samenvatting-zienswijze-dierenwelzijn-in-de-kringlooplandbouw
Caring Farmers. https://caringfarmers.nl/100-plantaardige-mest-kan-dat/
No shit: bij de eerste veganistische boer van Nederland komt geen kilo dierlijke mest op het land. Volkskrant, mei 2021. https://www.volkskrant.nl/nieuws-achtergrond/no-shit-bij-de-eerste-veganistische-boer-van-nederland-komt-geen-kilo-dierlijke-mest-op-het-land~b51582c0/
Natuurlijk gedrag van legkippen en vleeskuikens. Raad voor Dierenaangelegenheden, 2006. https://www.rda.nl/publicaties/zienswijzen/2006/08/21/natuurlijk-gedrag-van-legkippen-en-vleeskuikens
Ombouw naar één ster vanwege meerprijs. Pluimveeweb, oktober 2017. https://www.pluimveeweb.nl/artikel/167425-ombouw-naar-een-ster-vanwege-meerprijs/
Natuurlijk gedrag van legkippen en vleeskuikens. Raad voor Dierenaangelegenheden, 2006. https://www.rda.nl/publicaties/zienswijzen/2006/08/21/natuurlijk-gedrag-van-legkippen-en-vleeskuikens
Borstbeenletsel bij 82% legkippen. Boerderij, april 2016. https://www.boerderij.nl/borstbeenletsel-bij-82-legkippen
Beter Leven criteria, leghennen. https://beterleven.dierenbescherming.nl/wp-content/uploads/sites/2/2020/05/Leghennen-1-ster-Versie-3.1-ZW-d.d.-01.09.2016.pdf
Natuurlijk gedrag van legkippen en vleeskuikens. Raad voor Dierenaangelegenheden, 2006. https://www.rda.nl/publicaties/zienswijzen/2006/08/21/natuurlijk-gedrag-van-legkippen-en-vleeskuikens
Voorkomen van verenpikken. Universiteit Wageningen. https://www.wur.nl/nl/Dossiers/dossier/Voorkomen-van-verenpikken.htm
Houderijsystemen vleeskuikens. https://nanopdf.com/download/houderijsystemen-vleeskuikens_pdf
Diergezondheidschade vaak onzichtbaar bij sterkuikens. Pluimveeweb, september 2021. https://www.pluimveeweb.nl/artikel/413129-diergezondheidschade-vaak-onzichtbaar-bij-sterkuikens/
Oranjehoen klaar voor doorbraak. Pluimveeweb, december 2019. https://www.pluimveeweb.nl/artikel/228076-oranjehoen-klaar-voor-doorbraak-na-vele-hobbels/
Oranjehoen voorbeeld van Nederlandse innovatie. Nieuwe Oogst, januari 2019. https://www.nieuweoogst.nl/nieuws/2019/01/19/oranjehoen-voorbeeld-van-nederlandse-innovatie
Eigen kipconcept Leenders klaar voor doorbraak na vele hobbels. Ministerie LNV. https://www.platformkringlooplandbouw.nl/initiatieven-en-inspiratie/oranjehoen-pluimveeweb
Betere resultaten vleeskuikens met korte donkerperiodes. Pluimveeweb, april 2014. https://www.pluimveeweb.nl/artikel/149825-betere-resultaten-vleeskuikens-met-korte-donkerperiodes/
Schwean-Lardner K, Impact of daylength on behavioural output in commercial broilers. Anim Behav Sci. 2012 https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0168159112000287